Nhà thờ chính tòa Đức Bà Sài Gòn là nhà thờ chính tòa của Tổng giáo phận Thành phố Hồ Chí Minh, một trong những công trình kiến trúc độc đáo của Sài Gòn. Điểm đến của du khách trong và ngoài nước. Đây là nét đặc trưng của du lịch Việt Nam nói chung và Sài Gòn nói riêng.
Trong gần 6.000 nhà thờ trên khắp đất nước, Việt Nam có 4 nhà thờ hiếm hoi được đích thân Giáo hoàng công nhận là vương cung thánh đường thuộc các địa phương: TP.HCM, Quảng Trị, Nam Định, Hà Nam. Những nhà thờ được gọi là vương cung thánh đường này có gì đặc biệt?
Vương cung thánh đường là danh hiệu tôn vinh đặc biệt mà Giáo hoàng dành cho một số nhà thờ hoặc thánh địa tại Roma hay khắp nơi trên thế giới, xét theo tính cách cổ kính, tầm quan trọng trong lịch sử và ý nghĩa tâm linh. Cùng Cell tìm hiểu nhé.
Vị trí nhà thờ Đức Bà
Nhà thờ Đức Bà tọa lạc tại số 1, Công xã Pari, phường Bến Nghé, Quận 1. Với quang cảnh rộng lớn, giao lộ thông thoáng. Được bao quanh bởi hàng cây xanh tươi. Ít có tòa nhà cao tầng, nhà thờ Đức Bà nổi bật như một công trình kiến trúc đồ sộ; trang nghiêm bậc nhất khu vực này.
Nguồn gốc lịch sử nhà thờ Đức Bà
Năm 1960, sau khi chiếm sài gòn, chính quyền Pháp cho sửa lại một ngôi chùa bỏ hoang ở đường số 5 thành nhà thờ. Nơi đây dùng làm nơi hành lễ cho người Pháp theo đạo Công giáo. Sau do nhu cầu mở rộng tầm vóc, xây dựng một nhà thờ mang kiến trúc châu Âu tầm cỡ; thể hiện sức mạnh của đoàn quân viễn chinh và nền văn hóa Pháp vốn được các vị đô đốc rất quan tâm.
Tháng 8/1876, thống đốc Nam Kì Duperre đã cho tổ chức một cuộc thi đồ án thiết kế kiến trúc cho một nhà thờ mới. Kiến trúc sư J.Bourad với bản thiết kế mang phong cách kiến trúc Roma cải biên pha lẫn đặc trưng Gothic đã giành chiến thắng. Và cũng chính kĩ sư tài năng này đã trúng thầu trong cuộc đấu thầu xây dựng nhà thờ sau đó.
Nhà thờ chính thức khởi công từ 10/1977 đến 4/1880, nhà thờ được khánh thành với sự chứng kiến của nhiều quan chức cao cấp lúc bấy giờ. Lúc bấy giờ nhà thờ có tên là nhà thờ Nhà Nước bởi do nhà nước đầu tư và xây dựng.
Tháng 2/1959, bức tượng Đức Mẹ được đặt phía trước nhà thờ. Từ sự kiến đó, nhà thờ được gọi tên là nhà thờ Đức Bà cho đến ngày nay.
Đặc điểm cảnh quan nhà thờ Đức Bà
Có thể nói nói, khu vực nhà thờ Đức Bà là nơi có cảnh quan đẹp nhất TP. Hồ Chí Minh bởi tầm nhìn tuyệt vời của các nhà quy hoạch. Cho tới nay, gần tròn 140 năm.
Nhà thờ Đức Bà là một công trình khá đặc biệt; nằm giữa quảng trường, không hề có hàng rào che chắn và khuôn viên kế cận;không bị che khuất bởi các công trình khác. Nhà thờ là một điểm nhấn mạnh mẽ trong không gian đô thị. Có góc nhìn tuyệt đẹp từ mọi phía bởi không gian mở thoáng đãng nhờ các giao lộ lớn tạo ra.
Trước mặt nhà thờ là một vườn hoa ngăn cách với sảnh nhà thờ với một lối giao thông trên quảng trường. Ở mặt trước công trình, giữa hai tháp chuông, dưới mái có một đồng hồ lớn. Đó là một chiếc đồng hồ Thụy Sĩ loại lớn; sản xuất năm 1887. Dù thô sơ và cũ kĩ, đến nay nó vẫn hoạt động khá chính xác.
Phía trung tâm vườn hoa phía trước nhà thờ là bức tượng Đức Mẹ Hòa Bình. Tượng Đúc Mẹ có thế đứng thẳng; tay cầm trái địa cầu có đính cây thánh giá; đôi mắt Đức Mẹ đăm chiêu nhìn lên trời xanh như đang nguyện cầu.
Đặc điểm kiến trúc nhà thờ Đức Bà
Về kiến trúc, nhà thờ được thiết kế theo dạng thánh thất Basilica với mặt bằng hình chữ thập dài. Nhà thờ gồm một gian lớn ở chính giữa; hai hành lang cánh và hậu cung hình bán nguyệt. Kiểu kiến trúc mang đạm tính cách La Mã có cải tiến bên ngoài với cuốn vòm gãy mang đặc trưng Gothic. Bên trong có kết cấu vòm thép hiện đại chống đỡ cả công trình.
Thánh đường nhà thờ Đức Bà gồm chính điện dài 133m và hai gian phụ dài 93m, cánh ngang rộng 35m. Hậu cung hình tròn đặt giàn đồng ca, năm nhà nguyện nhỏ với hành lang bao quanh. Toàn bộ thánh đường có 56 ô cửa kính với những họa tiết tinh xảo. Toàn bộ tòa nhà được thông gió khá tốt nhờ bố trí các lỗ hơi trên và dưới cửa sổ. Đó là một không gia mở chứ không đóng kín như bên pháp. Tuy không rộng lớn bằng các công trình khác nhưng thánh đường nhà thờ Đức Bà được xem là kiến trúc độc đáo và đẹp nhất trong các công trình tại thuộc địa Pháp lúc bấy giờ.
Toàn bộ bề mặt công trình được ốp bằng gạch trần và đá xanh, không hề tô trát, với sự tính toán tỉ mỉ, chính xác cấu kiện, chuẩn mực kích thước đến kinh ngạc.
Giá trị kiến trúc và văn hóa
Nhà thờ Đức Bà được đánh giá cao như một công trình văn hóa, tinh thần bước đầu mang nét kiến trúc cộng sinh Đông – Tây. Giữa truyền thống và hiện đại. Sự hòa hợp và tiếp biến giữa kiến trúc với cảnh quan. Giữa chất liệu và điều kiện khí hậu, nét uốn lượn mang phong cách phương Đông trong một công trình kiến trúc phương Tây. Làm nên nét độc đáo hiếm có của công trình này. Nhà thờ Đức Bà xứng đáng là một tuyệt tác kiến trúc. Là một công trình tiêu biểu góp phần tạo nên diện mạo đô thị Sài Gòn – Thành phố Hồ Chí Minh.
Hằng năm, nhà thờ đón hàng triệu lượt khách trong và ngoài nước đến cầu nguyện và chiêm ngưỡng. Không chỉ những du khách ở xa mà chính người Sài Gòn vẫn trầm trồ trước vẻ đẹp của nhà thờ.
Kiến trúc cổ không chỉ là một công trình. Nó tồn tại lâu hơn các thế hệ, định hình văn hóa, cảnh quan xã hội. Dõi theo chúng ta, kiên trì và liên tục. Ttrong khi chúng ta bị cuốn vào những chi tiết vụn vặt trong cuộc đời ngắn ngủi của mình.
Hơn cả những gì bạn có thể tưởng tượng ra, hãy một lần đặt chân đến nơi đây. Bạn mới có thể cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp của công trình kiến trúc độc đáo và vĩ đại này. Nhà thờ Đức Bà mãi mãi là viên hồng ngọc giữa lòng Sài Gòn phồn hoa, mĩ lệ.
Nguồn: sunghiephoc.com
